باباطاهر معروف به باباطاهر عریان در سال 326 خورشیدی در همدان متولد شد.وی هم دوره با زمان حکومت طغرل بیگ سلجوقی بوده است.
در بعضی از کتب صوفیه ، ذکری از مقام معنوی و مسلک و ریاضت و درویشی، تقوی و استغنای او آمده است . نامش طاهر و باطنش طاهرتر و منزه تر از نامش ، شهرتش به بابا به خاطر سیر کامل او در طریقت زهد ، عشق به حقیقت و شیدایی او بوده است. کلمه عریان که به او نسبت داده اند به علت بی توجهی به علایق دنیوی و لخت و عور زیستن وی می باشد.
خواهر وی بی بی فاطمه نیز در مسلک درویشان به میزان وی دارای احترام بوده است.
با دقت كردن در رباعيات او مي توان به برخي از احوال او پي برد. به عنوان مثال او در اين رباعي فرموده است: "نصيحت بشنو از پور فريدون كه شعله از تنور سرد نايو"، متوجه مي شويم كه نام پدر او فريدون بوده است .
آرامگاه وی در شمال شهر همدان در میدان بزرگی به نام وی قرار دارد. بنای مقبره بابا طاهر در گذشته چندین بار بازسازی شدهاست. در قرن ششم هجری برجی آجری و هشت ضلعی بودهاست. در دوران حکومت رضا خان پهلوی نیز بنای آجری دیگری به جای آن ساخته شده بود. درجریان این بازسازی لوح کاشی فیروزهای رنگی مربوط به سده هفتم هجری بدست آمد که دارای کتیبهای به خط کوفی برجسته و آیاتی از قرآن است و هم اکنون در موزه ایران باستان نگهداری میشود.
از جمله آثار او می توان به :
ترانه و دوبیتی های وی (به زبان لری)،دو قطعه و چند غزل و مجمع القصار (عقايد عرفاني را در علم و معرفت و عبادت بيان كرده است)به زبان عربی که دو بخش عقاید عرفا وصوفی و الفتوحات الربانی فی اشارات الهمدانی را شامل می شود اشاره کرد.
»»»»»»»»»»»»»»
دو بیتی:
اگر دستم رسد بر چرخ گردون |
|
از او پرسم که این چین است و آن چون |
یکی را میدهی صد ناز و نعمت |
|
یکی را نان جو آلوده در خون |
»»»
یکی درد و یکی درمان پسندد |
|
یک وصل و یکی هجران پسندد |
من از درمان و درد و وصل و هجران |
|
پسندم آنچه را جانان پسندد |
»»»
اگر دل دلبری دلبر کدامی |
|
وگر دلبر دلی دل را چه نامی |
دل و دلبر بهم آمیته وینم |
|
ندانم دل که و دلبر کدامی |
»»»
زدست دیده و دل هر دو فریاد |
|
که هر چه دیده بیند دل کند یاد |
بسازم خنجری نیشش ز فولاد |
|
زنم بر دیده تا دل گردد آزاد |
منابع:ویکی پدیا،mashaheer.net،جاسجو،راسخون و http://www.rkac.com/people/babataher.htm
|